Patron Szkoły

Od 1 września 2010 roku Zespół Szkół Ponadgimnazjanych nr 1
w Gnieźnie nosi imię Stanisława Mikołajczyka

STANISŁAW MIKOŁAJCZYK

SZTANDAR SZKOŁY

STANISŁAW MIKOŁAJCZYK

Wybitny i zasłużony działacz ruchu ludowego, wielki patriota i mąż stanu - swoim życiem, postawą i działalnością społeczno-polityczną oraz państwową oddał wielkie usługi narodowi i Ojczyźnie. Wszedł do historii jako wzór dla obecnych i przyszłych pokoleń.

Urodził się 18 lipca 1901 r. w Westfalii jako syn chłopa - górnika Stanisława i Zofii z Parysków. Po powrocie do kraju rodzina Mikołajczyków osiadła na 1,5 ha gospodarstwie w Borzęcicach. Na krótko przed pierwszą wojną światową rodzice nabyli 6 ha w Strzyżewie koło Krotoszyna. Stanisław Mikołajczyk został wychowany w patriotycznej rodzinie o tradycjach społecznikowskiego działania. Jego osobowość kształtowali rodzice oraz otaczające go środowisko Polaków, którzy od wieku toczyli z pruskim zaborcą najdłuższą bezkrwawą wojnę nowoczesnej Europy.

W 1919 r. walczył z Niemcami jako ochotnik w powstaniu wielkopolskim, a następnie w 1920 r. wziął udział w wojnie z bolszewicką Rosją, podczas której został ranny.

Lata młodości Stanisława Mikołajczyka to nauka, samokształcenie i prowadzenie gospodarstwa. Tylko dobry rolnik mógł zdobyć szacunek i uznanie w Wielkopolsce. Wkrótce po odzyskaniu niepodległości ukończył kurs szkoły rolniczej w Stęszewie następnie kurs Uniwersytetu Ludowego w Dalkach koło Gniezna.

Działalność społeczną rozpoczął od wstąpienia w 1922 r. do Polskiego Stronnictwa Ludowego "Piast" w Dobrzycy. W 1927 r. był współzałożycielem Wielkopolskiego Związku Młodzieży Wiejskiej, a w latach 1928-1930 jego wiceprzewodniczącym.

Od 1930 r. prowadził dwudziestohektarowe gospodarstwo w Międzylesiu koło Wągrowca i nadal działał w organizacjach wiejskich. W 1930 r. został wybrany posłem do Sejmu z listy PSL "Piast".

Pełnił funkcję sekretarza Klubu Parlamentarnego PSL "Piast" oraz wysokie stanowiska w samej partii. W czerwcu 1936 r. został prezesem Wielkopolskiego Towarzystwa Kółek Rolniczych. Podczas strajku chłopskiego w 1937 r. sprawował funkcję prezesa Narodowego Komitetu Wykonawczego PSL. Był także współorganizatorem Towarzystwa Elektryfikacji Wsi.

Podczas wojny obronnej 1939 r. brał udział w walkach jako kapral piechoty. Z rozbitymi oddziałami przedostał się przez Węgry do Francji, gdzie został najpierw wiceprzewodniczącym a później przewodniczącym emigracyjnej Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej.

Od lipca 1940 do lipca 1943 był wicepremierem i ministrem spraw wewnętrznych w emigracyjnym rządzie Rzeczypospolitej Polskiej Władysława Sikorskiego, a po jego tragicznej śmierci od lipca 1943 r. został premierem. Dwukrotnie - w lipcu i sierpniu oraz w październiku 1944 r. usiłował nawiązać zerwane jeszcze za Sikorskiego stosunki z ZSRR. W listopadzie, osamotniony na emigracji w tych usiłowaniach podał się do dymisji. W czerwcu 1945 r. wszedł w skład Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej jako drugi wicepremier oraz minister do spraw rolnictwa i reform rolnych.

W sierpniu 1945 r. wznowiło działalność Polskie Stronnictwo Ludowe, w którym Stanisław Mikołajczyk został najpierw wiceprezesem, a następnie po śmierci Wincentego Witosa prezesem.

Mimo, iż pierwsze wybory w Polsce z 19 stycznia 1947 roku zostały sfałszowane Stanisław Mikołajczyk został posłem do Krajowej Rady Narodowej i Sejmu Ustawodawczego. W atmosferze nasilających się represji wobec działaczy PSL, w obawie przed aresztowaniem potajemnie opuścił Polskę dzięki pomocy ambasady amerykańskiej. Do Londynu dotarł 3 listopada 1947 roku, a stamtąd udał się do USA, gdzie zmarł 13 grudnia 1966 roku. Został pochowany na cmentarzu Mount Oilvet w Waszyngtonie obok swojej żony Cecylii z Ignasiaków, zmarłej w 1953 roku. Do śmierci pozostał aktywnym politykiem na wygnaniu.

Dnia 2 czerwca 2000 roku prochy Stanisława Mikołajczyka i jego żony Cecylii zostały sprowadzone do Polski i pochowane na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu.

Stanisław Mikołajczyk został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.